Bulimia a medycyna chińska

W zachodniej psychiatrii rozróżnia się trzy rodzaje zaburzeń odżywiania, zgodnie z DSM-IV. Są nimi: jadłowstręt psychiczny (307.50), bulimia (307.1) (żarłoczność psychiczna - przyp. tłumacza), zaburzenia odżywiania niespecyficzne (307.51), oraz tzw. głód emocjonalny. Żarłoczność psychiczna charakteryzuje się nawracającymi epizodami obżarstwa i nawracającymi nieprawidłowymi kompensującymi zachowaniami, w celu zabezpieczenia się przed wzrostem masy ciała. Objawy te pojawiają się średnio, co najmniej dwa razy w tygodniu w ciągu trzech miesięcy lub dłużej. 

Rozróżnia się dwa typy bulimii: typ wydalający i typ niewydalający. W typie wydalającym waga ciała jest kontrolowana przez chorego poprzez prowokowanie wymiotów po posiłkach, jak również poprzez stosowanie środków przeczyszczających, moczopędnych oraz lewatyw. W typie niewydalającym pacjent stosuje inne niewłaściwe kompensujące zachowania, takie jak restrykcyjne diety i intensywne ćwiczenia fizyczne. Podobnie, jak w przypadku jadłowstrętu psychicznego, to zaburzenie najczęściej dotyczy młodych kobiet. Zgodnie z medycyną chińską, wszystkie rodzaje obżarstwa są przypisane pewnego rodzaju toksycznemu Gorącu lub nadmiarowi Yang w Żołądku. W Medycynie Chińskiej to zaburzenie można tłumaczyć jako shi yu kang jin - nadmierne pożądanie pokarmów lub shi yu guo cheng - nadmierna obfitość pożądania pokarmów. Jak dotąd nigdy nie spotkałem się z chińską formą językową w medycznych publikacjach chińskich, dotyczących tego zaburzenia. Aczkolwiek, w wydaniu #7, 2001 Si Chuan Zhong Yi (Sichuan Chinese Medicine), dr Song Zhao-yin opublikował na stronie 30 artykuł zatytułowany "Leczenie szesnastu przypadków żarłoczności psychicznej poprzez zastosowanie receptury Bai Hu Tang Jia Jian (Napar z Białego Tygrysa z Dodatkami; Zmodyfikowany)". W artykule dr Song opisał swoje leczenie, które oparł na założeniu, że wszystkie rodzaje obżarstwa są spowodowane pewnego rodzaju Gorącem lub nadczynnością w Żołądku. Nie jestem jednak przekonany, czy opisane przypadki spełniały kryteria diagnostyczne bulimii zgodne z DSM-IV, nie mniej jednak uważam, że artykuł ten jest godny uwagi i może przyczynić się do leczenia tego zaburzenia metodami medycyny chińskiej.

Badani pacjenci

W badaniu na 16 pacjentów było 11 mężczyzn i 5 kobiet. Wszyscy mieścili się w przedziale wieku 16 - 40 lat. Klinicznie manifestowali tendencję do jedzenia bez ograniczeń. Cukrzycę wykluczono badaniem laboratoryjnym.

Metody lecznicze

Badana grupa osób była poddana leczeniu zmodyfikowaną recepturą Bai Hu Tang (Wywar z Białego Tygrysa), która składa się z:

Jeżeli występowały niedobory, np. pacjenci byli słabi, dodawano Radix Codonopsitis Pilosulae (Dang Shen) lub Radix Pseudostellarie Heterophyllae (Tai Zi Shen) w celu uzupełnienia Qi. Jeden ji tych składników był gotowany w wodzie i dodawano ciepły TID, z sześcioma ji ujednolicono sposób leczenia.

Wyniki leczenia

W czterech przypadkach objawy stopniowo zmniejszyły się po trzech ji. W siedmiu przypadkach objawy zanikły po sześciu ji, podczas gdy u pięciu innych pacjentów stan kliniczny unormował się po ośmiu ji. W ten sposób wskaźnik poprawy u chorych objętych badaniem wyniósł 100%.

Typowe opisy przypadków

Przypadek 1.

Kobieta 22 letnia, po raz pierwszy była badana 10 lipca 2000 roku. W wieku 18 lat została poddana leczeniu z powodu jakiejś niespecyficznej choroby psychicznej, po którym obserwowane objawy ustąpiły. Jednak pacjentka była stale zaabsorbowana jedzeniem. Kiedy ten stan pogarszał się, nie mogła nawet spać z powodu nasilonego głodu. W tym przypadku, pojawił się nadmierny apetyt na skutek działań ubocznych stosowanych leków psychotropowych. Po zastosowaniu dwóch ji receptury Bai Hu Tang Jia Jian, objawy zaczęły zmniejszać się. Po dalszych czterech ji apetyt pacjentki wrócił do normy. W czasie następnego roku nie zaobserwowano nawrotów.

Przypadek 2.

Mężczyzna 32 letni, po raz pierwszy był badany 3 września 1999r. Od dwóch lat cierpiał na zaburzenie psychiczne. Czasami jego apetyt był uregulowany, lecz niekiedy nie mógł wytrzymać nawet dwóch godzin bez jedzenia. Szczególnie preferował tłuste pokarmy. Uczuciu głodu towarzyszyła drażliwość i pobudzenie. Po posiłkach uspokajał się. Dlatego, dr Song przepisał powyższą recepturę z dodatkiem 30 gramów surowego Radix Rehmannie (Sheng Di). Po przyjęciu trzech ji żarłoczność pacjenta stopniowo zmniejszała się, podobnie zresztą jak rozdrażnienie i pobudzenie. W tej sytuacji otrzymał jeszcze dodatkowo dwa ji oryginalnej receptury, po czym jego apetyt i przyjmowanie pokarmów wróciło do normy.

Dyskusja

Zgodnie z poglądami dr Songa, ujawniana żarłoczność pacjentów psychiatrycznych jest spowodowana utratą regulacji lub równowagi emocjonalnej, wynikającej z mechanizmu zapaści Qi, związanej z procesami przemiany Ognia. Tak więc Ogień Żołądka płonie, coraz bardziej nasila się, powodując ze znaczną siłą uszkadzanie korzenia Płynów. Wilczy głód spowodowany jest nieprawidłowym trawieniem w Żołądku. Dlatego dr Song, aby oczyścić Gorąco przepełnionego Yang Ming Żołądka, wybrał do leczenia znaną recepturę Zhang Zhong-jinga - Bai Hu Tang z dodatkami i modyfikacjami. W tej recepturze Shi Gao oraz Zhi Mu są odpowiedzialne za oczyszczenie Żołądka i usunięcie Gorąca. Xuan Shen oczyszcza Gorąco i odżywia Yin, a jednocześnie oczyszcza Ogień Serca. Oddziałują w: Sercu, Żołądku i Płucach. Shan Yao zastępuje słabsze w działaniu Semen Oryzae Sativae (Geng Mi) w celu regulacji i zharmonizowania Qi, w tym samym czasie ochrania i gromadzi pierwotną Qi w Dolnym Ogrzewaczu. Ponadto ten składnik odżywia Yin. Gan Cao jest stosowane w celu łagodnego zharmonizowania innych składników tej receptury oraz zapobiegawczo ma chronić Qi Żołądka przed uszkodzeniem przez zimną naturę Shi Gao.

foto:  Stefan Rutkowski 
www.rutkowski.art.pl